top of page

Cov Lus Neeg Nug Heev (Frequently Asked Questions)

Dab qhuas Hmoob yog ib yam uas tsis yooj yim rau leej twg txhim kho los yog hloov kom yooj yim rau suav daws coj thiab poob nyiaj txiaj tsawg rau peb haiv neeg vim qhov (1) yav dhau los yeej tsis muaj pes tsawg tus neeg xam pom txoj kev txhim kho los yog hloov ntawm peb tej dab qhuas, (2) yav dhau los kuj muaj tus puav txhim kho thiab hloov raws txoj kev ua saub tab sis txoj kev ua saub hauv keeb kwm yeej ib txwm meej tsis txaus thiab kav tsis ntev, thiab (3) peb Hmoob ntshai dab heev, tias peb hloov mas yuav txhaum dab ces neeg yuav tsum tau kev ploj kev tuag xwb. Li no, peb Hmoob thiaj li tsis kam hloov los yog tsis paub hloov peb li dab qhuas los txog rau hnub no. Peb suav daws thiaj li poob nyiaj txiaj ntau heev tuaj ib lub hlis los ib lub xyoos. Twb tsis xam lwm qhov chaw, nyob hauv Nroog Ntxaib hauv Minnesota no xwb, peb kwv yees tias peb Hmoob poob nyiaj siab txog $200,000 tuaj ib kiab, $800,000 tuaj ib lub hlis, los yog $9,600,000 tuaj ib lub xyoos rau txoj kev pam tuag nkaus nkaus xwb. Qhov no yog txoj kev txom nyem rau peb haiv neeg. Yog peb muaj zej muaj zos, peb lub zos yuav yog ib lub zos txom nyem heev. Yog peb muaj teb muaj chaw, peb lub teb chaws yuav yog ib lub teb chaws Hmoob txom nyem heev, vim tias peb muab peb tej nyiaj pov ntau heev rau txoj kev ploj kev tuag lawm. Kev tshawb fawb yeej pom tias haiv neeg coj thiab ntseeg li peb Hmoob yog haiv neeg poob qab thiab tsis muaj teb muaj chaw.

Muaj tus puav los yog tej pab pawg kuj sim hloov peb tej dab qhuas raws kev npau suav los yog kev ua saub, tab sis lawv txoj kev hloov kuj kav tsis ntev thiab kuj tsis raug ib tsoom Hmoob qog ua qauv ua peb tus dab qhuas. Txoj kev ua saub los yog txhim kho raws saub vim (1) yav dhau los peb haiv neeg tsis to taub txog txoj kev tshawb fawb thiab (2) peb cov saub uas tsis muaj kev kawm thiab kev tshawb fawb yuav tau muab ntuj rab hneev tua mas thiaj muaj neeg mloog lawv hais thiab lawv tus kheej thiaj tsis raug teeb meem. Tab sis txoj kev ua saub yeej ib txwm kav tsis ntev nyob hauv peb li keeb kwm, feem ntau yeej tsis yog vim lawv ua txhaum dab lawm tab sis qhov tseeb yog vim lawv txoj kev tsis meej pem txaus xwb. Hais li no kuj tsis txhais tias tsis muaj dab, tsis muaj sab ntsuj plig. Txhua txhua haiv neeg yeej ntseeg tias muaj ntsuj plig, los yog muaj dab, tab sis tej haiv neeg ntseeg loj tshaj tej haiv. Qhov tseeb ces dab, los yog Tswv Ntuj, tsuas pab tus neeg uas nws yeej mob siab pab nws tus kheej. Qhov no thiaj txhais tias yog neeg meej pem es tos dab tsawg ces mus taus, hos yog tsis meej pem es tos dab ntau, tos npau suav, tos dab qhia xwb ces yeej kav tsis ntev. Yog li no, xyoo 2012 peb thiaj muaj pab pawg Temple of Hmongism sawv los txhim kho thiab hloov peb Hmoob li dab qhuas raws txoj kev tshawb fawb thiab meej pem kom peb tus dab qhuas tshiab no zoo tshaj qhov qub, luv tshaj qhov qub, poob caij nyoog thiab nyiaj txiag tsawg tshaj qhov qub, thiab kom pab tau Temple of Hmongism cov tswv cuab daws lawv txoj kev txhawj xeeb thiab txom nyem. 



Hauv qab no yog cov nqe lus nug uas kwv tij neej tsa nyiam nug heev. Cia siab tias cov lus teb yuav raug koj siab. Yog peb ho tsis teb koj lo lus nug nyob hauv qab no los txhob ua siab deb, sau email tuaj rau Temple of Hmongism ntawm info@hmongism.org es peb mam li teb rov rau koj. Ua tsaug.

01

02

Hmoob Puas Muaj Dab Qhuas (Religion)?

Hmoob muaj dab qhuas ntev heev los lawm thiab zoo heev. (1) Hmoob yeej muaj txoj kev ntseeg txog sab ntsuj plig thaum yug, ua neej, laus tuag, thiab thawj thiab rov mus ua neeg dua. Sab ntsuj plig ces Hmoob yeej muaj ib ncig lees rov los cob rau qhov qub. (2) Hmoob kuj muaj qhov keeb txhaum txheej (original sin) es Hmoob tus Tswv Ntuj rau txim rau Hmoob es Hmoob thiaj txawj mob txawj tuag los lawm. Thiab (3) thaum tuag Hmoob ntseeg tias ib tus plig mus thawj rov ua neeg dua lawm hos ib tus plig mus cuag poj cuag yawm nyob saum Ntuj lawm. Tus plig no mas yeej nce ib theem zuj zus mus rau saum Ntuj lawm, txhais tias Hmoob muaj Ntuj Ceeb Tsheej. Yog li no, qhov Hmoob ntseeg yeej yog ib tug dab qhuas (religion) zoo heev, yeej tsis poob qab lwm haiv neeg tej dab qhuas li. Yog txhim kho ntxiv li Temple of Hmongism ua no ces peb tus Dab Qhuas Hmoob haj yam zoo heev dua qhov qub. Lus Askiv ces peb hu peb tus Dab Qhuas Hmoob no ua Hmongism.

Dab Qhuas Haiv Hmoob Yog Dab Tsi?

Dab qhuas ntawm Haiv Hmoob yog yam uas muaj kev cuam tshuam txog sab ntsuj plig thiab yog tej kev ntseeg uas txhua pawg thiab txhua xeem ua tib yam, ib leeg ua tau rau ib leeg los yog ib xeem ua tau rau lwm xeem. Peb li dab qhuas haiv yog tej yam li neeb yaig, tshoob kos, kev ploj tuag, thiab lwm yam uas ib leeg ua tau rau lwm leej los yog ib xeem ua tau rau lwm xeem. Tej yam uas ib pab ua txawv ib pab ces tsuas yog kev ntseeg hauv tej pab pawg, hauv zej hauv zos los yog hauv vaj hauv tsev xwb.

03

04

05

06

07

08

09

Hloov Dab Qhuas Puas Txhaum Dab? Puas Tuag?

Tsis txhaum dab tsi li. Yog txhaum dab ces peb cov dab qhuas qub haj yam txhaum dab ntau heev, vim tias peb tej kev ntseeg thiab kev ua dab qhuas niaj hnub no sib cov nyom ntau qhov heev, thiab tseem hais mus hais los ua ntev ua ntau sib chab sib chaws ua rau neeg mloog los neeg yeej tsis nkag siab hos dab mloog los dab yeej tsis nkag siab yooj yim li thiab. Tiag tiag, dab zoo tshaj qhov peb Hmoob  sib hem. Tib neeg muaj teeb meem los yog tuag ncaj xwb los cov neeg tsis muaj hlwb lam sib hem kom suav daws ua neej poob qab xwb. Tim peb haiv neeg txoj kev sib hem li no peb rab phom Hmoob thiaj tseem yog rab qub txhiab xyoo dhau los lawm.

Yuav Hloov Peb Li Dab Qhuas Li Cas Thiaj Hloov Tau?

Peb yuav tau hloov raws ib pawg ntseeg thiaj li tau. Yog yuav tos kwv tij ua ib ke hloov los yog tos lub zej lub zos ua ib ke hloov mas yeej tsis muaj hnub yuav hloov tau thiab tseem yuav ntev heev, vim muaj tus tsis ntshai dab kam hloov los muaj tus ntshai ntshai dab tsis kam hloov. Yog li no, tsis hais xeem twg los yog leej twg, cov uas nyiam txoj kev pauv hloov thiab ntseeg tias hloov tau ces peb los ua ib pawg ntseeg ua ke. Peb mam li tshawb fawb, txhim kho thiab hloov tej dab qhuas li peb cov Npoj Num (Board) pom zoo. Peb muaj peb ib co txiv coj dab coj qhua los yog txiv plig kawm tej dab qhuas tshiab peb txhim kho thiab txo, thiab lawv yog cov coj peb pawg ntseeg; li no, thaum muaj teeb meem txog leej twg los peb yeej tsis tau tos kwv tij neej tsa los yog tau pe, tau thov, tau tiam, los yog tau them leej twg lawm. Yooj yim ntseeg yooj yim coj li no, peb thiaj yuav tsis plam peb tej hluas mus rau lwm qhov.

Hmongism, Temple of Hmongism Yog Dab Tsi?

Hmongism yog lo lus Askiv rau peb Hmoob lo "Dab Qhuas Hmoob." Hmongism yog ib tus dab qhuas zoo heev thiab lub npe Hmongism no piv tau rau lwm tus dab qhuas xws li Buddhism, Hinduism, Daoism, Confucianism, thiab lwm yam dab qhuas. Temple of Hmongism yog pab pawg ntseeg ntawm Hmongism thiab yog lub tsev teev hawm rau Hmongism uas yuav npaj kom muaj sai rau yav tom ntej no rau cov tswv cuab los yog peb Hmoob txoj kev ntseeg thiab teev hawm.

Hmongism Txawv Lwm Pab Pawg Li Cas?

Hmongism mas yog txhim kho los yog txo peb tus dab qhuas qub niaj hnub no xwb, tsis yog hloov hlo mus rau ib tus dab qhuas txawv los tshiab lawm. Txoj kev txhim kho thiab txo peb tej dab qhuas no mas peb ua raws kev tshawb fawb los ntawm ib pawg neeg meej pem, tsis yog ua raws txoj kev npau suav thiab kev ua saub. Peb tshawb thiab piv nrog peb Hmoob thoob ntuj plaws, tias dab qhuas Hmoob yog dab tsi thiab yuav kho, txo li cas thiaj tseem yog dab qhuas Hmoob, tab sis kom luv tshaj qub, zoo tshaj qub, meej tshaj qub, poob caij nyoog thiab poob nyiaj txiaj tsawg tshaj qhov qub, es peb pawg ntseeg ntawm Temple of Hmongism thiaj yuav tsis txom nyem npaum li yav dhau los mas peb suav daws thiaj li yuav muaj kev kaj siab thiab vam meej dua qhov qub.

Cov Nyob Deb Hos Koom Temple of Hmongism Tau Li Cas?

Nws muaj peb qhov ncauj ke rau peb pab cuam cov nyob deb. (1) Cov nyob tsis deb tsis ze uas peb pawg hau paus ntawm St. Paul no pab cuag ces peb yeej pab cuam tau rau nej. (2) Cov nyob ua twj cuab rau lwm lub xeev deb kwv tij Hmoob lawm los nej kuj koom tau tab sis thaum muaj teeb meem ces (a) tsev neeg ntawd pab nqe mus los (travel expense) rau cov txiv coj dab coj qhua ntawm Temple of Hmongism tuaj lis dab lis qhua los yog (b) tsev neeg coj qhov teeb meem los thawj cov txiv coj dab coj qhua ntawm Temple of Hmongism. Thiab (3) peb hau paus mam li pab tsa cov pawg ntseeg sawv nyob rau tej nroog, tej xeev uas muaj Hmoob coob thiab mam li cob qhia kom nej muaj nej cov txiv coj dab coj qhua pab nej ib cheeb tsam.

Why Use the Name "Hmongism"?


The fact of the matter is that a name of a group will never please everyone. We already explored many possibilities (Hmongism, Chiyouism, Sivyiism, Shamanism, Animism, Ancestor Worship), and voted for Hmongism. Here are our reasons.

(1) Hmongism is NOT a NEW religion. It is only a SIMPLIFIED VERSION of our traditional religion which we call it "Dab Qhuas Hmoob." Dab Qhuas Hmoob in English is Hmong religion. And a better term for "Hmong religion" is Hmongism. For those who resist the name Hmongism, I hope they can help me better translate Dab Qhuas Hmoob into English.

(2) If our religion is a SIMPLIFIED VERSION of our traditional one but call it a different name, imagine how much we will be attacked. For those who oppose Hmongism, please advise us what better name(s) you can offer. Wise men don't oppose or attack unless they have a better offer. 

(3) There are other people who name their religions after their people. Judaism for Jew people; Hinduism for Hindi people; Sikhism for Sikh people. I'm sure there are more. So why can't we name our religion after the name of our people? Educated people who have done their research favor Hmongism, unless they have political reason to oppose it.

(4) Please tell me how is Hmongism any different from Hmong Alliance Church, Hmong Lutheran Church, Hmong Catholic, Hmong ABC, Hmong Village, etc? How about "Advisors of America, Inc."? 

(5) Is "Hmong" copyrighted? 

(6) Until recently we have been led to believe that Hmong don't have a religion, only culture, custom, tradition, ancestral worship, animism, shamanism, etc. Temple of Hmongism might be one of the first, if not the first, to convincingly argue that we Hmong do have a religion, a very good one. We believe the spiritual world from birth to death to reincarnation. We have our original sin and our God penalized us with sickness and death. We have it all. And we are proud to call it Hmongism.

Ib Tus Ntsuj Peb Tus Plig

 

Hauv qab no yog cov lus kuv teb tus kwv tij Ntiag Tiv hais txog peb Hmoob txoj kev ntseeg tias peb muaj ib tus ntsuj peb tus plig.

Ntiag Tiv, peb twb yog ua raws kev tshawb fawb es peb thiaj pom tias peb Hmoob Meskas, Hmoob Xov Tshoj mus rau Tuam Tshoj los yeej ntseeg ib tug ntsuj peb tus plig, es peb thiaj kho kom meej tias peb (3) tus plig no nyob los mus rau qhov twg lawm. Yog yuav hloov ua ib tus plig (Dr. La Yang twb hloov li koj hais) tab sis qhov no mas cov nyom nrog Hmoob txoj kev ntseeg uas yuav ceeb laj hloov tau. 

 

Vim li cas peb thiaj yuav ib tug ntsuj peb tus plig? (1) Hmoob yeej ntseeg tias ib tus plig nyob tom ntxa es peb thiaj tseem mus hwm, mus pe tsiab, nqa paj los zaub mov rau, thiab yog ntxa puas los peb thiaj tseem kho thiab yog mus kho tsis cuag los tseem ua neeb ua yaig mus kho. (2) Peb Hmoob ntseeg tias peb ib tus plig mus thawj thiab lawm es peb thiaj mob thiaj tuag los yog tias luag tus yug ces yus tus neeg thiaj tuag lawm. Thiab (3) mas peb Hmoob kuj ntseeg tias ib tus plig mas mus cuag poj cuag yawm nyob saum Tswv Ntuj lub teb chaws lawm es peb thiaj tseem npws laig, hwm thiab thov txog lawm ntau txheej ntau tiam. 

 

Vim peb Hmoob txoj kev ntseeg li hais los saum toj no xwb thiab vim txhua pab Hmoob ntseeg ib tus ntsuj peb tus plig, peb thiaj khaws qhov qub no es thiaj tsis tau hloov Hmoob txoj kev ntseeg tshiab tag nrho. Dhau li no, peb yog Hmoob lawm mas peb txawm muaj peb (3) tus plig los nws kuj yog ib qho tshwj xeeb rau peb Hmoob txoj kev ntseeg.

 

Yog peb hais tias peb muaj ib tus plig xwb, tab sis yog peb twb ho ntseeg tias tus plig mus thawj thiab rov ua neeg dua lawm, ces peb yuav tsis ntseeg tias tseem tshuav plig nyob saum ntuj rau peb yuav tau npws laig thiab hwm lawm, thiab tsis tshuav plig nyob tom ntxa rau peb tseem mus hwm thiab tseem tau kho ntxa lawm. Yog peb hais tias tib tus plig kav tom ntxa, mus thawj thiab, thiab nyob saum poj yawm saum ntuj tib si, peb yuav tsis muaj peev xwm hais tau tias tib tus plig no tseem sib txuas tau peb qhov chaw no uas txhua qhov tseem muaj kev noj qab nyob zoo tau. Dhau li no, yog tib tus plig xwb tab sis peb ntseeg tias tus plig mus thawj thiab ua neeg dua, es yog peb tuag thawj thiab rov tuag thawj thiab ob peb zaug los 10 tawm zaus no tib tus plig no yeej yuav plam ntxhiab poob zoo xwb xwb li. Kuv tus kheej twb xam tsis tawm xyov tus plig no ua li cas lawm. Cov tsis muaj kev kawm thiab mas lawv tus plig haj yam yuav poob zoo.

 

Yog peb ntseeg tib tus plig xwb ces qhov yooj yim tshaj plaws ces yog txoj kev cai tshiab uas tuag mus nrog Vaj Tswv nyob ces tsev neeg tsuas thov Vaj Tswv tib leeg ces Vaj Tswv take care lawv lawm xwb ces tag li ntawd tsis muaj thawj thiab li lawm. Qhov no thiaj tsis qhib kev qiag rau neeg tawm tsam lawm xwb. 

 

Dr. La qhov mas nws taw tib tus plig mus nrog Tswv Ntuj nyob tab sis nws hais rau tus plig tias yog koj tsis kho siab los cia li tab sis yog koj kho siab ces koj mam li mus thov ntaub thov ntawv mus thawj thiab ua neeg dua. Tab sis qhov no yog qhov teeb meem vim peb tsis paub tias nws puas kho siab los tsis kho thiab thaum twg nws thiaj kho siab. Tsam nws mus txog kiag saum ntuj xwb nws twb kho siab mus thawj thiab kiag lawm tab sis peb tsis paub ces peb tseem npws laig ob peb txheej ob peb tis rau saum ntuj. Los yog tsam peb ho xav tias nws twb mus thawj thiab ces peb tsis npws laig lawm tab sis nws tseem ho nyob ob peb txheej ob peb tiam rau saum ntuj. Qhov no mob hlwb xav tsis tawm twv tsis tau. Ib txoj kev ntseeg zoo li no ces tib neeg muaj lus nug ntau heev thiab yus los yeej teb tsis tau. 

 

Li no, raws peb Hmoob txoj kev ntseeg thoob plaws, ib tus ntsuj peb tus plig yog qhov raws nraim peb txoj kev ua neej thiab txoj kev ntseeg. Qhov no yog Hmongism.

bottom of page